ორგანიზმში რკინის დეფიციტის ნიშნები და სიმპტომები! ფრთხილად იყავით!
რკინა აუცილებელი დიეტური მინერალია, რომელიც მონაწილეობს სხეულის სხვადასხვა მნიშვნელოვან ფუნქციებში. ცნობილია, რომ ის ხელს უწყობს ჰემოგლობინის წარმოებას, პროტეინს, რომელიც ეხმარება სისხლის წითელ უჯრედებს ჟანგბადის მიწოდებაში მთელი სხეულის მასშტაბით.
ის ასევე მოქმედებს როგორც სატრანსპორტო საშუალება უჯრედებში ელექტრონების გადაადგილებისთვის და აუცილებელია მრავალი ფერმენტის სწორი ფუნქციონირებისათვის.
მოზრდილებში რკინის დეფიციტის ზოგიერთი გავრცელებული მიზეზია საკვების მეშვეობით რკინის არასაკმარისი მიღება, ქრონიკული სისხლის დაკარგვა, ორგანიზმის მიერ რკინის გაზრდილი მოთხოვნილება, როგორც ორსულობის დროს, და რკინის სათანადო ათვისების შეუძლებლობა.
ჯანდაცვის ეროვნული ინსტიტუტის მიხედვით, 19-დან 50 წლამდე ქალებისთვის რკინის რეკომენდირებული დღიური დიეტური ნორმაა 18 მილიგრამი (მგ).
ორსულობის დროს ქალებმა დღეში 27 მგ რკინა უნდა მოიხმარონ. მეორეს მხრივ, მამაკაცებისთვის რეკომენდებული დღიური რკინის მიღება არის დაახლოებით 8 მგ.
არასაკმარისმა რკინამ კი შეიძლება გავლენა მოახდინოს თქვენს სხეულზე მრავალი გზით. მნიშვნელოვანია იცოდეთ მისი ნიშნები და სიმპტომები, რათა დაუყოვნებლივ მიიღოთ მაკორექტირებელი ზომები.
აქაა მოცემული რკინის დეფიციტის ნიშნები და სიმპტომები:
დაღლილობა: დაღლილობა ხშირად თავს იჩენს რკინის დაბალი დონის მქონე ადამიანებში.
რკინა აუცილებელია ჰემოგლობინის ოპტიმალური დონის შესანარჩუნებლად, რომელიც ჟანგბად-ქიმიური რეაქტიული ნივთიერებაა სისხლში. ხოლო ორგანიზმში ჟანგბადის ნაკლებობა იწვევს მუდმივ დაღლილობას.
თუ ხშირად ხართ დაღლილი, გადაამოწმეთ სისხლი ანალიზი ხომ არ გაქვთ რკინის დეფიციტი. სწორი დიაგნოზი და დროული მკურნალობა ხელს შეუწყობს სიმპტომების სწრაფად შემცირებას.
Ჰაერის უკმარისობა: რკინის დაბალი შემცველობის გამო, ნაკლები ჟანგბადი აღწევს სხეულის სხვადასხვა ნაწილებში. როდესაც ორგანიზმში ჟანგბადის დონე დაბალია, ეს თავის მხრივ გამოიწვევს ქოშინს, რაც არ უნდა ღრმად ისუნთქოთ.
სუნთქვის ეს გაძნელება ჩნდება მაშინაც კი, როცა ჩვეულებრივ არუნდა იყოს ხოლმე. მაგალითად, კიბეებზე ასვლა, ხანმოკლე გასეირნება ან თუნდაც პატარა საგნების ტარება. ქოშინი შეიძლება იყოს მსუბუქი, ზომიერი ან მძიმე და სუნთქვა ხშირად უბრუნდება ნორმალურ მდგომარეობას გარკვეული პერიოდის შემდეგ.
ქოშინი ასევე შეიძლება გამოწვეული იყოს რესპირატორული ინფექციით, ქრონიკული ბრონქიტით, გულის დაავადებით და ალერგიით, რაც შესაძლოა საჭიროებდეს სამედიცინო დახმარებას.
ფერმკრთალი კანი: რკინის დეფიციტთან დაკავშირებული კიდევ ერთი გავრცელებული სიმპტომია კანის სიფერმკრთალე.
რკინის დაბალი დონის გამო, თქვენი სხეული ვერ ახერხებს საკმარისი ჰემოგლობინის გამომუშავებას. ესაა ჰემოგლობინი, რომელიც აძლევს თქვენს სისხლს წითელ ფერს და თქვენს კანს ვარდისფერ ელფერს.
რკინის დეფიციტის გაუარესებასთან ერთად თქვენი კანი იწყებს ნორმალური შეფერილობის დაკარგვას და მალევე ფერმკრთალდება. ეს ნიშანი უფრო შესამჩნევია ღია ფერის კანის მქონე ადამიანებში.
მყიფე ფრჩხილები: თუ თქვენი ფრჩხილები ფერმკრთალი და მტვრევადად გამოიყურება, ეს შეიძლება იყოს რკინის დეფიციტის ნიშანი. მტვრევად ფრჩხილებთან ერთად, ჩაზნექილი ფრჩხილის ფორმა შეიძლება მიუთითებდეს ორგანიზმში რკინის არასაკმარის დონეზე.
რკინის დაბალი დონე ხელს უშლის თქვენი სხეულის უნარს გამოიმუშაოს საკმარისი ჰემოგლობინი, რომელიც ეხმარება ჟანგბადის გადატანას თქვენს სისტემაში, მათ შორის თქვენს ფრჩხილებში. ჟანგბადის ეს ნაკლებობა კი აფერხებს თქვენი ფრჩხილების ჯანსაღ ზრდას.
გარდა კვების ნაკლებობისა ასევე ასაკმა, ფრჩხილის ლაქის ხანგრძლივმა გამოყენებამ და წყალთან ხშირი ზემოქმედებამ შეიძლება გამოიწვიოს ფრჩხილების მტვრევადობამ.
თმის ცვენა: თმის ცვენის მრავალი შესაძლო მიზეზი არსებობს და რკინის დეფიციტი ერთ-ერთი მათგანია. ორგანიზმში დაბალი რკინის შემცველობის დროს იგზავნება სიგნალები, და ორგანიზმის მთავარი სასიცოცხლო ორგანოების მარაგდება ჟანგბადით, ხოლო მეორე ხარისხოვანი, მაგალიტად როგორიცაა თმა - მას ნაკლებად ხმარდება ორგანიზმში რკინის არსებული რაოდენობა, ამიტომაცაა, რომ ამ დროს ხშირად გვცვივა თმა.
იმის გასარკვევად, იწვევს თუ არა თმის ცვენას რკინის დეფიციტი, მნიშვნელოვანია გაზომოთ ფერიტინის რაოდენობა სისხლში.
რჩევები რკინის დეფიციტის პროფილაქტიკისთვის:
- მიირთვით რკინით მდიდარი საკვები, როგორიცაა საქონლის ხორცი, ღვიძლი, ხამანწკები, ლობიო, გამაგრებული მარცვლეული, ბროწეულის წვენი, ჭარხალი და მუქი ფოთლოვანი მწვანილი, როგორიცაა ისპანახი.
- აირჩიეთ რკინით გამდიდრებული საუზმის მარცვლეული და პური.
- დარწმუნდით, რომ მიირთვით საკმარისი რაოდენობით C ვიტამინით მდიდარი საკვები, როგორიცაა ბულგარული წიწაკა, კენკრა და ბროკოლი, რათა გაზარდოთ რკინის შეწოვა.
- მოერიდეთ ზედმეტ ჩაის და ყავას, განსაკუთრებით ჭამის დროს, რადგან მათში შემავალი ტანინები ხელს უშლის რკინის შეწოვას. ასევე შეიძლება დაგჭირდეთ რკინის პრეპარატების მიღება, მაგრამ ჯერ ექიმს მიმართეთ. გაითვალისწინეთ, რომ რკინის დანამატებმა შეიძლება გამოიწვიოს გარკვეული გვერდითი მოვლენები, როგორიცაა გულისრევა, საჭმლის მომნელებელი დისკომფორტი და მუქი განავალი.
- მოერიდეთ დიდი რაოდენობით რკინის მიღებას. ამან შეიძლება დააზიანოს შინაგანი ორგანოები და გაზარდოს დიაბეტის, გულის არითმიის და ღვიძლის კიბოს რისკი, განსაკუთრებით ხანდაზმულებში.