აგვისტოს საკვები – აგვისტოს ყველაზე სასარგებლო პროდუქტები!
რაც არ უნდა სამწუხარო იყოს იმის აღიარება, რომ ზაფხულის მეორე თვე, ივლისი, დასრულდა. და მიუხედავად იმისა, რომ შემოდგომამდე მხოლოდ ცოტა დრო დარჩა, თავისი უბედურებით, წვიმებითა და ფოთოლცვენით, ეს დღეები გვაძლევს შესაძლებლობას ვისარგებლოთ ზაფხულის ისეთი უცვლელი ატრიბუტებით, როგორიცაა საზამთრო, ნესვი ან მაყვალი.
წითელი კომბოსტო:
იგი განსხვავდება თეთრთავიანისაგან (რომლის ჯიშია) ფოთლების მოლურჯო-იისფერი შეფერილობით მეწამული ელფერით. ამ ფერს ბოსტნეულს ანიჭებს ანტოციანინი – გლიკოზიდური ჯგუფის პიგმენტური ნივთიერება. კომბოსტოს ეს ჯიში მიეკუთვნება გვიან სიმწიფის ჯიშებს და აქვს მკვრივი, მრგვალი, ბრტყელ-მრგვალი ან ოვალური თავები, რომელთა მასა 3 კგ-ზე მეტს აღწევს.
წითელი კომბოსტო შეიცავს ცილებს, ბოჭკოს, ფიტონციდებს, ფერმენტებს, რკინას, შაქარს, მაგნიუმს, კალიუმს, ვიტამინებს C, B2, B1, B5, B9, H, B6, PP, კაროტინს და პროვიტამინ A-ს, ანთოციანინებს. კომბოსტოს ეს ჯიში დაბალკალორიული ბოსტნეულია – მხოლოდ 26 კკალ.
წითელი კომბოსტოს სამკურნალო თვისებები გამოიყენება კაპილარების ელასტიურობისა და გამტარიანობის გასაზრდელად, ლეიკემიის თავიდან ასაცილებლად, რადიაციისგან დასაცავად, ტუბერკულოზის ბაცილის განვითარების თავიდან ასაცილებლად, მწვავე და ქრონიკული ბრონქიტის სამკურნალოდ, ჭრილობების მოსაშუშებლად, ალკოჰოლური ტოქსინების ზედმეტად დალევისგან ზემოქმედების გასანეიტრალებლად. ღვინო და სიყვითლის მკურნალობა. ასევე, კომბოსტოს ეს ჯიში უნდა იყოს შეტანილი ჰიპერტენზიით დაავადებული ადამიანების დიეტაში არტერიული წნევის შესამცირებლად.
ყაბაყი:
ეს არის ყაბაყის ერთ-ერთი სახეობა (მას ასევე უწოდებენ “ევროპულ ჯიშს”), ჩვეულებრივი გოგრის ბუჩქოვანი ჯიში წამწამების გარეშე და წაგრძელებული მწვანე ხილით, რომელიც ძალიან სწრაფად მწიფდება.
ყაბაყის კალორიული შემცველობა მხოლოდ 16 კკალს შეადგენს. ყაბაყის ქიმიური შემადგენლობა ახლოსაა გოგრასთან, ერთადერთი განსხვავება ისაა, რომ ყაბაყში შემავალი ნივთიერებები ორგანიზმი უფრო სწრაფად და მარტივად შეიწოვება. ასე რომ, ყაბაყი “მდიდარია”: კალიუმით, ნატრიუმით, ფოსფორით, მაგნიუმით, რკინით, კაროტინით, პროვიტამინით A, ვიტამინებით B, E, PP, C, პექტინის ნივთიერებებით.
ყაბაყი ემატება გამოჯანმრთელებულთა დიეტას, ბავშვთა მენიუს, ასევე იმ ადამიანების მენიუს, რომლებსაც აწუხებთ საჭმლის მომნელებელი პრობლემები, რომელთაც სურთ წონაში დაკლება. ყაბაყის ეს ჯიში სასარგებლოა ღვიძლის, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის, დიაბეტის დაავადებების სამკურნალოდ, ახდენს ნივთიერებათა ცვლის ნორმალიზებას, ხელს უწყობს სისხლის შემადგენლობის განახლებას და ქოლესტერინის შემცირებას.
Საზამთრო:
აგვისტო წვნიანი, მწიფე და წარმოუდგენლად გემრიელი საზამთროს დროა. საზამთრო არის ერთწლოვანი მცენარეული კენკრა.
საზამთროა: ოვალური, სფერული ან ცილინდრული (და ზოგიერთი მებაღე ახერხებს თუნდაც კვადრატული საზამთროს მოყვანას); თეთრი, ყვითელი, მწვანე ფერით; ზოლიანი, ბადისებრი; ვარდისფერი, წითელი, ჟოლოს, თეთრი და ყვითელი ხორცით.
საზამთრო ეხება დაბალკალორიულ საკვებს, რადგან ის შეიცავს მხოლოდ 25 კკალს 100 გ-ზე ნედლი სახით, გარდა ამისა, საზამთროს რბილობი შეიცავს: პექტინებს, ბოჭკოვან, ვიტამინებს B1, C, PP, B2, ჰემიცელულოზას, პროვიტამინ A-ს, ფოლიუმის მჟავას, კაროტინს. ნიკელი, მანგანუმი, მაგნიუმი, რკინა, კალიუმი, ადვილად ასათვისებელი შაქარი, ასკორბინის მჟავა, კაროტინი, ზოგიერთი თიამინი, რიბოფლავინი და ნიკოტინის მჟავა და სხვა ორგანული მჟავები. საზამთროს თესლი ასევე მდიდარია ტოკოფეროლებით, კაროტინოიდებით, B ვიტამინებით (რიბოფლავინი, ფოლიუმის მჟავა, თიამინი, ნიკოტინის მჟავა), თუთია და სელენი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები, ვიტამინი D.
გარდა მაღალი გემოვნების თვისებებისა, საზამთრო სასარგებლოა: შეშუპებისთვის, რომელიც გამოწვეულია გულ-სისხლძარღვთა და თირკმელების დაავადებებით (მაგალითად, უროლიტიზი); სკლეროზით, პოდაგრით, ჰიპერტენზიით, ართრიტით, დიაბეტით. მას ასევე აქვს მატონიზირებელი მოქმედება, გამოაქვს ორგანიზმიდან ჭარბი ქოლესტერინი და ტოქსიკური ნივთიერებები, ასტიმულირებს ნაწლავის პერისტალტიკას და შესანიშნავად კლავს წყურვილს.
ახალი მოხმარების გარდა, საზამთრო შეიძლება გამოვიყენოთ დესერტების, საზამთროს თაფლის, წვენის დასამზადებლად.
მაყვალი:
ეხება ვარდისებრთა ოჯახის Rubus-ის გვარის მრავალწლიან ბუჩქებს. ამ მცენარეს, რომლის ყლორტები და ღეროები ეკლებით არის მოფენილი, აქვს შავი „ჟოლოს“ მსგავსი მსხვილი ნაყოფი მოლურჯო ყვავილით. ის იზრდება მდინარეების ნაპირებზე, ბუჩქნარებში, წყლის მდელოებსა და მინდვრებში, ტენიანი ნიადაგის ხევებში, შერეულ და წიწვოვან ტყეებში.
მაყვალი გამოირჩევა სამკურნალო და საკვები ნივთიერებების „მდიდარი“ კომპლექსით, როგორიცაა: საქაროზა, ფრუქტოზა, გლუკოზა, ლიმონის, ვაშლის, ღვინის და სალიცილის მჟავა, პროვიტამინი A, ვიტამინები B, E, C, K, PP, P, არომატული. ნაერთები და ტანინები, ბოჭკოვანი, პექტინი, მინერალები (ნატრიუმი, კალციუმი, კალიუმი, მაგნიუმი, რკინა, სპილენძი, ფოსფორი, ნიკელი, მოლიბდენი, მანგანუმი, ქრომი, სტრონციუმი, ვანადიუმი, ბარიუმი, კობალტი, ტიტანი). გარდა ხილისა, სასარგებლო თვისებები აქვს მაყვლის ფოთლებსაც – შეიცავს ფლავონოლებს და ლეიკოანტოციანიდებს, C ვიტამინს, ამინომჟავებსა და მინერალებს.
მაყვალი ხელს უწყობს ნივთიერებათა ცვლის გაუმჯობესებას, იმუნიტეტის გაძლიერებას, სხეულის ფუნქციების ნორმალიზებას და აქვს სიცხის დამწევი თვისებები. მაყვლის ამ თვისებების გამო მას იყენებენ შარდის ბუშტის დაავადებების, თირკმელების, ნაწლავებისა და კუჭის დაავადებების, დიაბეტისა და სახსრების დაავადებების სამკურნალოდ. ასევე, მაყვალი აუმჯობესებს ნერვული სისტემის და ტვინის მუშაობას.
მაყვლის მირთმევა შესაძლებელია ახალი, გამოყენებული ნამცხვრებისა და ნაყინის გასაფორმებლად, ღვეზელების შესავსებად, მარმელადის, წვენის, ლიქიორისა და ღვინის დასამზადებლადაც კი.
